چاه ارت و دلیل استفاده از آن

چاه ارت چیست

در این نوشته و مطلب از IRANPADRA به طور کامل عنوان میداریم که چاه ارت مناسب، حافظ جان کسی است که با دستگاه لیزر کار میکند و همچنین چگونه حفاظت از دستگاه را با استفاده از چاه ارت تامین کنیم.

چندین سوال مطرح میشود از جمله اینکه: در ساختمان نوساز چطور سیستم ارت را اندازی کنیم عنوان میشود که پاسخ ایران پادرا به این سوال آن است که به نصب ارت در ساختمان های نوساز احتیاجی نیست دلیل آن هم مصوبه تصویب شده سازمان برق است که جهت پایان کار حتما باید سیستم ارت ساختمان مدنظر و فعال شده باشد.

اپراتوری که در ساختمان با سن بالا و قدیمی میخواهد فعالیت داشته باشد حتما باید راه اندازی سیستم ارت را مدنظر داشته و برای ساخت آن وارد عمل شود.

ادامه روند راه اندازی چاه ارت را بررسی می کنیم.

چاه ارت

در مهندسی برق، واژه ارت (earth) به نسبت کاربردهایی که دارد، دارای معانی و مفهوم های متفاوتی بوده. زمین در نقش یک مدار الکتریکی میتواند نقش یک نقطه مبدا را داشته باشد که بر طبق آن سایر ولتاژهای الکتریکی را اندازه گیری میکنند. واژه زمین (earth) همچنین به مسیری کلی برای بازگشت جریان به منبع نیز نامبرده میشود. این واژه در مورد یک اتصال مستقیم به زمین نیز مورد استفاده قرار میگیرد.

مدار الکتریکی این امکان برای آن وجود دارد که به دلایل گوناگونی به زمین وصل شده باشد.

در مدارهای قدرت این اتصالها معمولا برای بالا بردن ایمنی و محافظت افراد یا دســتگاه ها از تاثیرات معیوب بودن عایق کاری هادی ها ایجاد میشــود.

اتصال بــه زمین در مدارهای قدرت از آسیب دیدن قسمت هایی از جمله عایق های مدار در اثر افزایش ولتاژ بین زمین و مدار جلوگیری کــرده و این ولتاژ را در یک حد معین محدود میکند.

در برخی از انواع تلگراف ها و شبکه های انتقال، زمین به تنهایی نقش یکی از هادی ها را ایفا میکند و به عنوان مسیر بازگشت جریان به منبع مورد استفاده قرار میگیرد که با این کار در هزینه ایجاد یک خط جداگانه برای بازگشــت جریان صرفه جویی میشود.

در اندازه گیری، از زمین به عنوان یک پتانســیل الکتریکی ثابت استفاده میکنند که با توجه به اختالف پتانسیل هر قســمت از مدار با زمین، میزان پتانسیل آن قسمت را مشخص میکنند. یک زمین الکتریکی باید دارای ظرفیت حمل جریان مناسب باشد تا بتوان از آن به عنوان منبع ولتاژ صفر استفاده کرد.

وظیفه اصلی سیستم ارتینگ انتقال کامل هر جریان الکتریکی وارد شده به سیستم به زمین است. سیستم ارتینگ از یک چاه ارت و یک سیم متصل به چاه تشکیل شده است. اگر بدنه تمام وسایل برقی اعم از صنعتی، مخابراتی، خانگی و یا به طور کلی هر نوع مصرف کننده برق را به وسیله سیم به سیم اتصال ارت وصل کنیم، سیستم ارت ایجاد کرده ایم.

وظیفه اصلی سیستم ارتینگ انتقال کامل هر جریان الکتریکی وارد شده به سیستم به زمین است. سیستم ارتینگ از یک چاه ارت و یک سیم متصل به چاه تشکیل شده است. اگر بدنه تمام وسایل برقی اعم از صنعتی، مخابراتی، خانگی و یا به طور کلی هر نوع مصرف کننده برق را به وسیله سیم به سیم اتصال ارت وصل کنیم، سیستم ارت ایجاد کرده ایم.

اگر به طور خلاصه بخواهیم اهداف بكارگیری سیستم ارت را نام ببریم به مواردی زیر اشاره میکنیم:

• حفاظت و ایمنی جان انسان
• محفاظت بهتر و ایمنی کاملتر وسایل و تجهیزات الكتریكی و الكترونیكی
• فراهم آوردن شرایط ایده ال جهت كار
• جلوگیری از ولتاژ تماسی
• حذف ولتاژ اضافی
• جلوگیری از ولتاژهای ناخواسته و صاعقه
• اطمینان از قابلیت كار الكتریكی

ساخت چاه ارت

انتخاب محل چاه ارت

برای انتخاب محل مناسب، باید در مکانهایی كه پایینترین ســطح را داشــته چاه ارت حفر نمود. از دلایل دیگر این انتخاب میتوان به: احتمال دسترسی به رطوبت حتی الامکان در عمق كمتر و یا نقاطی كه بیشتر در معرض رطوبت و آب قرار دارند، اشاره کرد.(مانند زمینهای چمن، باغچه ها و فضاهای سبز).

با توجه به مقاومت مخصوص زمین، عمق چاه از حداقل 4 متر تا 8 متر و با قطر حدود 80 سانتیمتر میتوان حفر نمود.

در زمین هایی که با توجه به نوع خاک از مقاومت ویژه کمتری برخوردارند، مانند خاک های کشاورزی و رسی، عمق مورد نیاز برای حفاری کمتر است و در زمین های شنی و صخره ای که مقاومت ویژه بالاتری دارند، حفر چاه ضروری است. با عمق بیشتر

برای اندازه گیری مقاومت مخصوص خاك از دستگاههای خاص استفاده میگردد.

در صورتی كه تا عمق 4 متر به رطوبت نرسیم و احتمال دهیم در عمق بیشتر از 6 متر به رطوبت نخواهیم رسید، نیازی نیست چاه را بیشتر از 6 متر حفر كنیم. بطور كلی عمق 6 متر و قطر حدود 80 سانتیمتر برای حفر چاه پیشنهاد میگردد.

مصالح مورد نیاز و مشخصات آن برای چاه ارت

اتصال سیم به صفحه مسی

اتصال سیم به صفحه مسی بسیار مهم است و هرگز و در هیچ شرایطی نباید این اتصال تنها با استفاده از بست، دوختن سیم به صفحه برقرار گردد. بلکه حتما باید سیم به صفحه جوش داده شود و برای استحکام بیشتر با استفاده از 2عدد بست سیم به صفحه (ردیف 15جدول مصالح مورد نیاز) بسته شده و محکم گردد.

برای جوش دادن قطعات مســی به یکدیگر از جوش برنج یا نقره استفاده شود در صورت عدم دسترسی به این نوع جوش از جوش Codweld استفاده میگردد.

حفر چاه ارت

بــا توجه به شــرایط جغرافیایــی منطقه، چاهی با عمق مناســب و در مکان مناســب (با توجه بــا راهنمای انتخاب محل چاه ارت) حفر می‌گردد. شیاری به عمق 60 سانتیمتر از چاه تا پای دکل برای مسیر سیم چاه ارت تا برقگیر روی دکل همچنین برای سیم ارت داخل ساختمان حفر میشود.

در صورتی که مسیر دو سیم مشترك باشد بهتر است، مسیر دو سیم ایزوله گردد. همینطور مسیر سیم‌ها باید کوتاهترین مسیر بوده و سیم میله برقگیر و ارت حتی‌الامکان مستقیم و بدون پیچ و خم باشد و نبایستی خم‌های تند داشته باشد و در صورت نیاز به خم زدن سیم در طول بیش از 50 سانتیمتر انجام گردد.

قطعات و ملزوماتی که برای ساخت چاه ارت موردنیاز است در تصویر زیر نشان داده شده تا شماتیک کلی از آن را در نظر داشته باشید.

پر نمودن چاه ارت

پر نمودن چاه ارت ابتدا حدود 20 لیتر محلول آب و نمک تهیه و کف چاه ریخته میشود، بطوریکه تمام کف چاه را در برگیرد. پس از گذشت 24 ساعت مراحل زیر انجام داده میشود. به ارتفاع 20 سانتیمتر از ته چاه با خاك رس و یا خاك نرم پر شده و به مقدار لازم (حدود450کیلوگرم معادل 15 کیسه 30 کیلوگرمی) بنتونیت را با آب مخلوط کرده و بصورت دوغاب در آورده و مخلوط حاصل را به ارتفاع 20 ســانتیمتر از کف چاه ریخته میشــود. هر چه مخلوط حاصل غلیظ تر باشد کیفیت کار بهتر خواهد بود. 

ایران پادرا در اینستاگرام